Απλήρωτοι από τον Ιούλιο οι εργαζόμενοι – Κραυγή αγωνίας από τους χιλιάδες ωφελούμενους της Mονάδας στο Ηράκλειο μπροστά στον κίνδυνο λουκέτου
Σφοδρές είναι οι αντιδράσεις που εκδηλώνονται τόσο από εργαζόμενους του ΠΑΓΝΗ όσο και από χιλιάδες ωφελούμενους της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας, που βρίσκονται για μία ακόμη φορά αντιμέτωποι με τον κίνδυνο του λουκέτου.
Από τον περασμένο Ιούλιο, οι εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι και παρά τις δεσμεύσεις σε υψηλό κλιμάκιο, οι αποκαλούμενες γραφειοκρατικές λεπτομέρειες δεν έχουν τακτοποιηθεί. Οι εργαζόμενοι, που εξακολουθούν για δεύτερο μήνα να εργάζονται χωρίς να πληρώνονται, προσπαθούν να σταθούν στο πλευρό των ωφελουμένων, που δεν έχουν άλλη βοήθεια και δίνουν διορία μέχρι αύριο Παρασκευή προκειμένου το ζήτημά τους να λυθεί. Σε αντίθετη περίπτωση, οι εργαζόμενοι ανακοίνωσαν ότι θα αναστείλουν τη λειτουργία της Μονάδας από τις 13/9/2024, εφόσον δε δεσμευτούν εγγράφως για τη λύση του προβλήματός τους οι αρμόδιοι. Μάλιστα, όπως διαμηνύουν, θα αναγκαστούν να σταματήσουν τις επισκέψεις στην ενδοχώρα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για ανθρώπους που σε μια αυθόρμητη κίνηση εκφράστηκαν σε απόλυτο τόνο για το πόσο σημαντική έχει υπάρξει η Κινητή Μονάδα στη ζωή τη δική τους, αλλά και των παιδιών τους.
Απ’ άκρη σ’ άκρη του Ηρακλείου, με ωφελούμενους που φτάνουν τις 5.000, η είδηση ότι η Μονάδα βρίσκεται στον “αέρα” σοκάρει. Οι αυθόρμητες αντιδράσεις ανθρώπων με ψυχικές ασθένειες που κέρδισαν και πάλι τη ζωή τους λόγω της στήριξης από την Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας του ΠΑΓΝΗ συγκλονίζουν. Από τον περασμένο Ιούλιο, που έληξε η σύμβαση για τους εργαζόμενους και παρά τις δεσμεύσεις ακόμη και απευθείας από το υπουργείο, όχι μόνο δεν υπήρξε νέα προκήρυξη, αλλά δεν παρατάθηκε καν η προηγούμενη, γεγονός που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι στην Κινητή Μονάδα εργάζονται μεν κανονικά, αλλά δεν πληρώνονται και δεν προβλέπεται από πουθενά ότι θα πληρωθούν.
Με δεδομένη την πραγματικότητα ότι τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι αυτοί δουλεύουν κανονικά, αλλά εισόδημα δεν έχουν για δύο ή και τρεις μήνες, το τελεσίγραφο που δίνουν έως την Παρασκευή είναι ξεκάθαρο, σημειώνοντας πως με την Ψυχική Υγεία να εντοπίζει σημάδια αποσύνθεσης, ένα πιθανό λουκέτο της Κινητής Μονάδας θα διεύρυνε επικίνδυνα την ανησυχία για ευάλωτες ομάδες ανθρώπων, που άλλο τρόπο για να αντιμετωπίσουν τις ψυχικές ασθένειες και τα προβλήματά τους δεν έχουν.
«Πέρυσι, δύο μήνες οι εργαζόμενοι έμειναν απλήρωτοι. Φέτος είναι απλήρωτοι από τον Αύγουστο. Οι συνάδελφοί μου είναι και οργισμένοι και λυπημένοι. Καλούμε το κράτος να τηρήσει τις υποσχέσεις», τόνισε ο καθηγητής Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης και επιστημονικά υπεύθυνος της Μονάδας, Αλέξανδρος Βγόντζας. Στο πλευρό των εργαζομένων της Μονάδας για τη διεκδίκηση τόσο των δεδουλευμένων τους όσο και της ανανέωσης της σύμβασης εργασίας τους βρίσκονται το Σωματείο Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ, η Ένωση Γιατρών ΕΣΥ Ηρακλείου (ΕΓΕΣΥΝΗ), καθώς και το Κέντρο Ημέρας “Εν Πλω”.
Εργαζόμενοι ΠΑΓΝΗ
«Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πόσο ενδιαφέρονται η κυβέρνηση, η Υ.ΠΕ. και η διοίκηση του νοσοκομείου για την Ψυχική Υγεία στον νομό, όταν αφήνουν εδώ και ενάμιση μήνα απλήρωτους τους εργαζόμενους στην Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας, με αποτέλεσμα τη διακοπή της λειτουργίας της Μονάδας μετά από 11 και πλέον χρόνια προσφοράς», σημειώνουν σε σχετική τους ανακοίνωση τα μέλη του Σωματείου Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ.
«Από τον 4/2024 οι εργαζόμενοι και ο επιστημονικά υπεύθυνος της Μονάδας, κ. Βγόντζας, έχουν προειδοποιήσει για την επικείμενη λήξη των συμβάσεών τους και την απουσία χρηματοδότησης, που θα εξασφάλιζε τη συνέχιση λειτουργίας μιας απαραίτητης μονάδας, που επισκέπτεται 7 Κέντρα Υγείας του νομού και εξυπηρετεί πάνω από 4.000 ασθενείς της ενδοχώρας. Το υπουργείο, η Υ.ΠΕ. και η διοικητική διευθύντρια του ΠΑΓΝΗ είχαν δεσμευτεί ότι θα διασφαλιστεί η συνέχιση της μονάδας με παράταση των συμβάσεων μέχρι την προκήρυξη νέας σύμβασης», προσθέτουν οι εργαζόμενοι του ΠΑΓΝΗ.
Επισημαίνοντας πως οι συνέπειες από τη διακοπή λειτουργίας της μονάδας θα είναι τραγικές, αφού οι εναπομείνασες δομές Ψυχικής Υγείας στην πόλη του Ηρακλείου είναι ανεπαρκέστατες λόγω της χρόνιας υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης, ζητούν από τη διοίκηση να δώσει άμεσα τα δεδουλευμένα των εργαζομένων.
«Είναι, δυστυχώς, μια εξέλιξη πολύ αρνητική. Το Σωματείο Εργαζομένων είχε προειδοποιήσει ότι, αν δε λυνόταν το πρόβλημα, οι πάνω από 4.000 εξυπηρετούμενοι σε αυτή θα βρίσκονταν στον δρόμο», τόνισε το μέλος του Γ.Σ. ΠΟΕΔΗΝ, περιφερειακός σύμβουλος “Λαϊκής Συσπείρωσης” και πρόεδρος των Εργαζομένων ΠAΓΝΗ, Δημήτρης Βρύσαλης.
ΕΓΕΣΥΝΗ – «Το έργο της φέρει μία βαρύτητα και μία ευθύνη»
«Η άρνηση της ανανέωσης σύμβασης των εργαζομένων στην Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας του ΠΑΓΝΗ και η επαπειλούμενη παύση λειτουργίας αυτής μας αφορά όλους», σημειώνει η Ένωση Γιατρών ΕΣΥ Ηρακλείου (ΕΓΕΣΥΝΗ), υπογραμμίζοντας πως «δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τη δράση της επί 11,5 συναπτά έτη στην επαρχία του νομού Ηρακλείου και την παροχή υπηρεσιών σε πλέον των 4.000 ατόμων με ψυχική νόσο.
Δρώντας στις περιοχές ευθύνης της με ομάδα ψυχιάτρων και ψυχολόγων έχει καταφέρει να καλύψει την ανάγκη των κατοίκων της επαρχίας για οργανωμένη αντιμετώπιση και διαχείριση της ψυχικής νόσου, αναλαμβάνοντας περιστατικά ιδιαίτερης βαρύτητας, που χρήζουν λεπτού χειρισμού και απαιτούν τη συνεργασία με άλλους δημόσιους φορείς (κοινωνικούς λειτουργούς, πρόγραμμα “Βοήθεια στο Σπίτι”, τμήμα Πρόνοιας του εκάστοτε Δήμου).
Το έργο της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας του ΠΑΓΝΗ φέρει μία βαρύτητα και μία ευθύνη. Ζητάμε την άμεση ανανέωση της σύμβασης των εργαζόμενων ψυχολόγων και ψυχιάτρων της μονάδας, ώστε να συνεχίσει το έργο της. Διαμαρτυρόμαστε για την αιφνίδια ενημέρωση λήξης της σύμβασής τους ένα μήνα μετά και ενώ συνέχιζαν την εργασία τους απλήρωτοι και εκτεθειμένοι. Κανένας εργαζόμενος στην Υγεία δεν πρέπει να ζει σε εργασιακή ανασφάλεια, ενώ ο κόπος και το έργο τους οφείλουν να αναγνωρίζονται».
Κραυγή αγωνίας από το Κέντρο Ημέρας “Εν Πλω”
Με αφορμή τις εξελίξεις αυτές στην ΚΜΨΥ του ΠΑΓΝΗ, τα μέλη και οι γονείς μελών του Κέντρου Ημέρας “Εν Πλω” αναφέρουν: «Στη Μεσαρά τα προβλήματα ψυχικής υγείας και ενδοοικογενειακής βίας είναι τεράστια και η ΚΜΨΥ προσφέρει έργο. Δεν πρέπει με τίποτα μα με τίποτα να σταματήσει η λειτουργία της. Υπάρχουν ταμπού, στιγματισμός και υποτίμηση από την τοπική κοινωνία. Η ΚΜΨΥ και το Κ.Η. αποτελούν όαση, παρέχουν αγκαλιά και θαλπωρή. Μας κάνουν να νιώθουμε άνθρωποι!
Ζητάμε την άμεση, σταθερή και μόνιμη χρηματοδότηση της ΚΜΨΥ του ΠΑΓΝΗ, όπως και την άμεση αποπληρωμή των δεδουλευμένων και την παράταση των συμβάσεων των εργαζομένων της ΚΜΨΥ ΠΑΓΝΗ».
«Έχουμε εξετάσει 4.734 ασθενείς»
Ο Αλέξανδρος Βγόντζας, εκτός από την ιδιότητά του ως επιστημονικά υπεύθυνος της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Ηρακλείου, είναι επίσης καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και διατελεί μόνιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια. Η ομάδα του, με σημαντική συνεισφορά στην τοπική κοινότητα, προσφέρει κρίσιμες υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Κατά τη διάρκεια επικοινωνίας με την εφημερίδα «Καθημερινή», ο Βγόντζας βρισκόταν στις Αρχάνες, όπου ασχολούνταν με τη φροντίδα ασθενών μαζί με ένα μέρος της ομάδας του.
«Η μονάδα άνοιξε από μένα το 2013 κι έκτοτε τη διευθύνω. Ήταν μια απόφαση που πήρα, επειδή δεν υπήρχε τότε κανένας ψυχίατρος στη μεγάλη ενδοχώρα του Ηρακλείου. Πολλοί ασθενείς υποτροπίαζαν επειδή δεν είχαν παρακολούθηση».
Εως σήμερα, έχουμε εξετάσει 4.734 ασθενείς. Ο αριθμός των επισκέψεων ξεπερνάει τις 28.000. Μόνο το 2024 εξετάσαμε 340 νέους ασθενείς και είχαμε 2.333 επισκέψεις.
Το έργο της μονάδας ξεκίνησε αρχικά από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές του Ηρακλείου, αλλά σταδιακά, σύμφωνα με τον ίδιο, «αναπτυχθήκαμε. Από το 2018 κι έπειτα, επισκεπτόμαστε 7 κέντρα υγείας στην ενδοχώρα, τα οποία καλύπτουν πληθυσμό 120.000 ανθρώπων. Εως σήμερα, έχουμε εξετάσει 4.734 ασθενείς. Ο αριθμός των επισκέψεων ξεπερνάει τις 28.000». Είναι επίσης ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τον κ. Βγόντζα, «μόνο το 2024 εξετάσαμε 340 νέους ασθενείς και είχαμε 2.333 επισκέψεις». Ο ίδιος συμπλήρωσε πως «χωρίς παιδοψυχίατρο και με μόλις έναν παιδοψυχολόγο, έχουμε δει περισσότερα από 150 παιδιά. Επίσης, έχουμε παρακολουθήσει 330 ασθενείς με άνοια, οι οποίοι είναι κατ’ οίκον ασθενείς, καθώς είναι μεγάλοι άνθρωποι».
«Εργάστηκαν χωρίς αποζημίωση για έναν μήνα»
Οπως σχολίασε ο ίδιος, δεν είναι η πρώτη φορά που έχει προκύψει ζήτημα αναφορικά με την εύρυθμη λειτουργία της μονάδας: «Το 2021 ήμασταν και πάλι στον αέρα. Τότε, το υπουργείο πρότεινε η χρηματοδότηση να γίνεται μέσω μιας ΜΚΟ, όπως κι έγινε. Μετά τις εθνικές εκλογές τον Μάιο του 2023, αποφασίστηκε από το υπουργείο η χρηματοδότηση να γίνεται από το ΠΑΓΝΗ, στο οποίο υπαγόμαστε. Ετσι, πέρσι το καλοκαίρι το υπουργείο ενέκρινε ένα κονδύλι της τάξεως των 75.000 ευρώ. Ωσπου να έρθει όμως αυτό το ποσό, φτάσαμε έως τον Δεκέμβριο του 2023. Οι συμβάσεις είχαν ήδη λήξει. Ελεγα στην ομάδα που αποτελείται από δύο ψυχιάτρους και τρεις ψυχολόγους –αμείβονται με μπλοκάκι, βάσει σύμβασης έργου– να κάνουν υπομονή».
Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση των πέντε εργαζομένων της μονάδας, οι ίδιοι «εργάστηκαν χωρίς αποζημίωση για έναν μήνα (10/23), οπότε και αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη λειτουργία της κινητής μονάδας μέχρι την υπογραφή των νέων συμβάσεων».
«Η γραφειοκρατία μάς έπαιξε άσχημα παιχνίδια»
Το πρόβλημα τελικά λύθηκε, όμως οι δυσκολίες δεν τελείωσαν εκεί. Οπως σχολίασε ο κ. Βγόντζας, «οι νέες συμβάσεις έληγαν στις 31 Ιουλίου 2024. Επικοινώνησα με το υπουργείο ήδη από τον περασμένο Απρίλιο και με διαβεβαίωσαν ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά, ενώ αναφέρθηκαν στο σημαντικό έργο της μονάδας».
Στη συνέχεια, βάσει όσων ανέφερε ο κ. Βγόντζας, «το ΠΑΓΝΗ έστειλε την προκήρυξη στο υπουργείο στα τέλη Μαΐου. Ομως, στις 20 Ιουλίου 2024, το υπουργείο διαπίστωσε ότι δεν ήταν νομικά σωστή η διατύπωση στην προκήρυξη. Το λάθος ήταν πως είχε γραφτεί να προσληφθούν οι ίδιοι πέντε υπάλληλοι. Η γραφειοκρατία μάς έπαιξε άσχημα παιχνίδια. Με διαβεβαίωσαν πάντως ότι θα δοθεί παράταση μέχρι να βγει η καινούργια προκήρυξη».
Στις 20 Ιουλίου 2024, το υπουργείο διαπίστωσε ότι δεν ήταν νομικά σωστή η διατύπωση στην προκήρυξη. Το λάθος ήταν πως είχε γραφτεί να προσληφθούν οι ίδιοι πέντε υπάλληλοι. Η γραφειοκρατία μάς έπαιξε άσχημα παιχνίδια.
Ωστόσο, «σε επικοινωνία με το γραφείο προσωπικού του ΠΑΓΝΗ στις 30/8/2024 προκειμένου να διαπιστώσουμε πώς θα προχωρήσουμε στην έκδοση των τιμολογίων για την εξόφληση του μήνα Αυγούστου, με έκπληξη ενημερωθήκαμε ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη για την αποπληρωμή μας και μάς ζητήθηκε να ακυρώσουμε τα τιμολόγια».
Κι αυτό ενώ είχε προηγηθεί «προφορική δέσμευση» από τη διοίκηση του ΠΑΓΝΗ ότι «μέχρι να γίνει προκήρυξη για τη νέα σύμβαση θα παίρναμε παράταση, προκειμένου να μη σταματήσει η λειτουργία της μονάδας». Σύμφωνα όμως με τον κ. Βγόντζα, αυτό έως σήμερα δεν έχει πραγματοποιηθεί.
«Αν σταματήσουν τα παιδιά, σταματάω κι εγώ»
Ως αποτέλεσμα, οι εργαζόμενοι εξέφρασαν στον κ. Βγόντζα την αγανάκτησή τους, καθώς βάσει όσων ανέφερε ο ίδιος, «μας είχαν υποσχεθεί ότι αυτό δεν θα ξαναγίνει. Στην ανακοίνωσή τους λένε ότι ζητάνε τη γραπτή δέσμευση της παράτασης των συμβάσεων έως την υπογραφή των νέων. Σε διαφορετική περίπτωση, θα αναγκαστούν να αναστείλουν τη λειτουργία της μονάδας από τις 13 Σεπτεμβρίου. Εφόσον δεν αλλάξει κάτι, η τελευταία μας επίσκεψη θα είναι στις Μοίρες. Αν σταματήσουν τα παιδιά, σταματάω κι εγώ».
Αλλωστε, όπως εξήγησε ο ίδιος, «εγώ είμαι άμισθος. Ας πούμε ότι εγώ το κάνω για την τρέλα μου και την πατρίδα μου. Τα παιδιά όμως πρέπει να πληρώνονται. Επίσης, από το 2023, οι συνάδελφοί μου μετακινούνται με δικά τους έξοδα –εγώ πάντα κάλυπτα μόνος τα έξοδα μετακίνησης– κι όμως δεν παραπονιούνται, ούτε ζητάνε αυξήσεις. Ζητάνε απλά να πληρώνονται. Το ετήσιο κόστος της μονάδας είναι το πολύ 75.000 ευρώ, όταν άλλες κινητές μονάδες που απευθύνονται σε πολύ λιγότερο κόσμο, έχουν περισσότερους από 15 εργαζόμενους. Κάνουμε πολλαπλάσια δουλειά με αυτά τα χρήματα».
Τι απαντά το υπουργείο Υγείας
Από την πλευρά τους, πηγές από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας δήλωσαν στην «Κ» ότι «υπάρχουν τα χρήματα για τη μονάδα. Το όλο ζήτημα έχει προκύψει εξαιτίας μιας γραφειοκρατικής αστοχίας, καθώς στην προκήρυξη ζητούνταν η επαναπρόσληψη των ίδιων προσώπων γεγονός που απαγορεύεται από το δημόσιο λογιστικό». Οι ίδιες πηγές διαβεβαίωσαν πάντως ότι «το θέμα είναι τελειωμένο. Οι ίδιοι άνθρωποι θα συνεχίσουν στη μονάδα, η οποία δεν πρόκειται να σταματήσει το έργο της».
«Το θέμα θα λυθεί άμεσα»
Στο ίδιο μήκος κύματος, πηγές από τη διοίκηση του ΠΑΓΝΗ σχολίασαν στην «Κ» ότι «οι διαδικασίες δεν κυλούν πάντα με τους ρυθμούς που θέλουμε, όμως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Το ζήτημα είναι γραφειοκρατικό και αφορά την προκήρυξη, όμως θα λυθεί άμεσα».
«Η Κρήτη είναι πρώτη σε αυτοκτονίες»
Από την πλευρά του, ο κ. Βγόντζας επισήμανε πως «όλοι μου είπαν να μην ανησυχούμε. Στην Κρήτη όμως, δεν μπορούμε να βρούμε γιατρούς. Εχω επιστρατεύσει φίλους και μαθητές να μας βοηθούν κάποιες φορές εθελοντικά. Αυτούς τους εργαζόμενους τους είχα από μαθητές και με ακολουθούν για την όρεξή μου να διαθέτω με αυτόν τον τρόπο τον ελεύθερο χρόνο μου. Μη διώχνουμε λοιπόν κι αυτά τα παιδιά. Δύσκολα χτίζεις κάτι, εύκολα όμως το γκρεμίζεις. Η παροχή ψυχικής υγείας χρειάζεται συνέχεια και σταθερότητα».
Αλλωστε, σύμφωνα με τον ίδιο, «η Κρήτη έχει τη θλιβερή πρωτιά να είναι πρώτη σε αυτοκτονίες με διπλάσιο ποσοστό από την υπόλοιπη Ελλάδα αναλογικά με τον πληθυσμό της. Αν η μονάδα κλείσει, θα είναι καταστροφικό. Περίπου οι μισοί ασθενείς μας έχουν κατάθλιψη και άγχος. Κατά κύριο λόγο όμως, οι συγκεκριμένοι ασθενείς είναι ηλικίας άνω των 70 ετών, επειδή τα χωριά της Κρήτης έχουν αποψιλωθεί από νέο κόσμο. Ας μην αφήσουμε αυτούς τους ανθρώπους στη μοίρα τους».
