Ύστατη προσπάθεια μέσω Ιορδανίας για να αποτραπεί η επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ. Όλο το δραματικό παρασκήνιο.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας, Αϊμάν Σαφάντι, πραγματοποίησε μια σπάνια επίσκεψη στο Ιράν σε μια ύστατη προσπάθεια να το πείσει να μην επιτεθεί στο Ισραήλ ως απάντηση στη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, στην Τεχεράνη την περασμένη εβδομάδα.
Ο δυτικός σύμμαχος με μεγάλο παλαιστινιακό πληθυσμό αντιμετωπίζει μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας, όπως σημειώνει ο Guardian, καθώς αντιμετωπίζει εγχώριες εκκλήσεις να διακόψει τις σχέσεις με το Τελ Αβίβ και να σταματήσει να το προστατεύει μετά την κατάρριψη των ιρανικών πυραύλων που είχαν ως στόχο το Ισραήλ.
Η επίσκεψη μοιάζει καταδικασμένη να αποτύχει, δεδομένου ότι το Ιράν επέμεινε την Κυριακή ότι δεν υπάρχει περιθώριο συμβιβασμού και ότι θα δώσει αποφασιστική απάντηση στη δολοφονία.
Στην προηγούμενη ιρανική επίθεση κατά του Ισραήλ τον Απρίλιο, η Ιορδανία κατέρριψε μερικούς ιρανικούς πυραύλους που πετούσαν πάνω από τον εναέριο χώρο της, επιμένοντας ότι δεν θα επιτρέψει στη χώρα της να γίνει πεδίο μάχης για άλλες συγκρούσεις. Έδωσε επίσης άδεια στο γαλλικό ναυτικό να αναπτύξει ραντάρ.
Περισσότερο από το μισό του πληθυσμού της Ιορδανίας είναι Παλαιστίνιοι
Το Ιράν επιμένει ότι η δολοφονία ξεπέρασε πάρα πολλές κόκκινες γραμμές και ζητά τη σύγκληση του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC), κατά την οποία η Τεχεράνη θα ασκήσει πίεση στα αραβικά κράτη του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, να υιοθετήσουν κυρώσεις κατά του Ισραήλ.
Η επίσκεψη του Σαφάντι στο Ιράν είναι η πρώτη επίσκεψη Ιορδανού υπουργού Εξωτερικών εδώ και δύο δεκαετίες και αντανακλά την αποτυχία μιας τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης.
«Η ισραηλινή κυβέρνηση ενεργεί με τρόπο που αντανακλά τον ρατσισμό, τον εξτρεμισμό και την απόρριψη του δικαιώματος των Παλαιστινίων να ζουν όπως κάθε άλλος λαός σε αυτή τη Γη», δήλωσε πρόσφατα. Αλλά η Ιορδανία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της και θα επανέλθει στη συμμαχία του Απριλίου για να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις οποιασδήποτε ιρανικής επίθεσης.
Στην Τεχεράνη διεξάγεται επίσης μια ζωηρή συζήτηση μεταξύ πρώην διπλωματών και πολιτικών για το πώς να απαντήσει. Η τελική απόφαση εναπόκειται στον ανώτατο ηγέτη, τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και στις συμβουλές που δίνει το Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC).
Τα περισσότερα σχόλια στην Τεχεράνη υποθέτουν ότι η επίθεση του Νετανιάχου σχεδιάστηκε για να υπονομεύσει τη νεοεκλεγείσα κυβέρνηση του μεταρρυθμιστή ηγέτη Μασούντ Πεζεσκιάν και την επιθυμία της να διερευνήσει καλύτερες σχέσεις με τη Δύση.
Το Ισραήλ ορκίστηκε να σκοτώσει όλους τους ηγέτες της Χαμάς μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου και οι υπηρεσίες πληροφοριών του έχουν ιστορικό μυστικών δολοφονιών στο εσωτερικό του Ιράν.
Οι αναφορές Μπάιντεν κατά Νετανιάχου για παραπλάνηση
Το Ιράν ενδιαφέρθηκε επίσης για τις αναφορές των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης ότι ο Τζο Μπάιντεν κατηγόρησε τον Νετανιάχου σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε την Πέμπτη για παραπλάνηση σχετικά με τα σχέδιά του να δολοφονήσει τον Χανίγια, ο οποίος ήταν επίσης ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Χαμάς στις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός.
Τα ισραηλινά μέσα μαζικής ενημέρωσης λένε ότι οι επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών και της άμυνας του Νετανιάχου του είπαν ότι δεν μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τις παραμέτρους που τους είχε θέσει.
Αλλά υπάρχει σκεπτικισμός στην Τεχεράνη ότι η απογοήτευση του Μπάιντεν από την ισραηλινή ηγεσία θα οδηγήσει σε οποιαδήποτε αποτελεσματική πίεση στον Νετανιάχου να δώσει στους διαπραγματευτές του μια νέα πιο ευέλικτη εντολή. Οι συνομιλίες το Σαββατοκύριακο δεν σημείωσαν καμία πρόοδο και ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου, Μοχαμάντ Καλιμπάφ, ζήτησε μια αποφασιστική ιρανική απάντηση.
Ο Πεζεκιάν βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία σχηματισμού της κυβέρνησής του, αλλά έχει διορίσει τον Τζαβάντ Ζαρίφ ως αντιπρόεδρο στρατηγικής, μια θέση που μπορεί να του δώσει μεγαλύτερη επιρροή από ό,τι όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών. Ο Ζαρίφ τάσσεται σθεναρά υπέρ της μεγαλύτερης επαφής με τη Δύση και βοήθησε στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων που οδήγησαν στην ιρανική πυρηνική συμφωνία το 2015. Έχει επίσης μακρά εμπειρία των δυνάμεων στο εσωτερικό του Ιράν που θα προσπαθήσουν να τον υπονομεύσουν.
Η εσωτερική συζήτηση στο Ιράν σχετικά με τη σωστή στρατιωτική απάντηση έχει επίσης χρωματιστεί από τη συχνά πικρή συζήτηση σχετικά με το αν οι υπηρεσίες πληροφοριών του Ιράν έχουν διεισδύσει στις αντίστοιχες ισραηλινές υπηρεσίες, τη Μοσάντ, ή αν ήταν απλώς «ανίκανες».
Η επίσημη εξήγηση του IRGC είναι ότι ο Χανίγια σκοτώθηκε από ένα «βλήμα μικρού βεληνεκούς» που εκτοξεύθηκε έξω από το κατάλυμά του στη βόρεια Τεχεράνη.
Ο ισραηλινός στρατιωτικός εκπρόσωπος Ντανιέλ Χαγκάρι είχε δηλώσει νωρίτερα στους δημοσιογράφους ότι «δεν υπήρξε άλλη ισραηλινή αεροπορική επίθεση … σε όλη τη Μέση Ανατολή» τη νύχτα που σκοτώθηκε ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ στον Λίβανο.
Η εξήγηση του IRGC διαφέρει από τον ισχυρισμό ότι μια βόμβα είχε τοποθετηθεί στο υπνοδωμάτιο του Χανίγια πριν από δύο μήνες και στη συνέχεια πυροδοτήθηκε όταν ήρθε στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του Πεζεσκιάν.
Η Τεχεράνη κατακλύζεται από φήμες περί προδοσίας από τις μυστικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων διαψευσμένων αναφορών ότι ο Χασάν Καρμί, διοικητής των ειδικών μονάδων Faraja, , συνελήφθη για κατασκοπεία. Ο Abolfazl Zahravand, μέλος της επιτροπής εθνικής ασφάλειας του ιρανικού κοινοβουλίου, δήλωσε: «Οι Ισραηλινοί έχουν ένα δίκτυο επιρροής εντός της Τεχεράνης και του Ιράν. Κακά στοιχεία συνεργάζονται μαζί τους, τα οποία έχουν αυτοπροσδιοριστεί στο δίκτυο Μοσάντ».
Η ακρίβεια των αντικρουόμενων και συχνά παράξενων «αποκλειστικών» εξηγήσεων για τα αίτια του θανάτου του Χανίγια χρωματίζεται από την επιθυμία διαφόρων μυστικών υπηρεσιών, δυτικών και ιρανικών, καθώς και ορισμένων εφημερίδων, να υπονομεύσουν τους αντιπάλους τους.
«Αποχωρήστε από το Λίβανο» προειδοποιούν όλο και περισσότερες χώρες
Ολοένα και πληθαίνουν οι χώρες που ζητάνε από τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν το Λίβανο υπό το φόβο αντιποίνων από το Ιράν μετά τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια και του ανώτερου διοικητή της Χεζμπολάχ, Φουάντ Σουκρ.
Σήμερα, η Γαλλία προστέθηκε στη λίστα των χωρών που συμβουλεύουν τους πολίτες της να φύγουν από το Λίβανο, όσο ακόμα εκτελούνται πτήσεις αφού αρκετές αεροπορικές εταιρείες αναστέλλουν τα δρομολόγια. Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών επανέλαβε ότι συνιστά τους Γάλλους πολίτες να μην ταξιδεύουν στον Λίβανο.
Οι χώρες που έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις μέχρι στιγμής είναι οι εξής:
- Γαλλία
- Ηνωμένες Πολιτείες
- Ηνωμένο Βασίλειο
- Ολλανδία
- Καναδάς
- Ινδία
- Ιορδανία
- Σαουδική Αραβία
- Γερμανία
- Ιρλανδία
- Νορβηγία
- Σουηδία
- Βέλγιο
- Δανία
- Αυστραλία
- Ρωσία
- Ισπανία