Στα ψηλά φέτος το κρητικό ελαιόλαδο – Πότε ανοίγουν τα ελαιουργεία
Τα 4 ευρώ το κιλό (ή στη χειρότερη περίπτωση όχι κάτω από τα 3,80) μπορεί να διαμορφωθεί φέτος η τιμή εκκίνησης για τον παραγωγό του ελαιολάδου της Κρήτης.
Την εκτίμηση αυτή (με βάση τις συνθήκες της αγοράς όχι μόνο σε τοπικό αλλά και σε εθνικό και κυρίως σε παγκόσμιο επίπεδο) έκαναν στο neakriti.gr χθες τόσο ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελαιουργών Ν. Ηρακλείου Βαγγέλης Πρωτογεράκης, όσο και ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρων Χιλετζάκης.
Βέβαια, οι προβλέψεις αυτές στηρίζονται πάντοτε στην πεποίθηση ότι η μάχη με τον δάκο της ελιάς θα είναι νικηφόρα, με τις λιγότερες δυνατές απώλειες σε παγκρήτιο επίπεδο.
Από 30% έως και 40% πάνω εκτιμά ο πρόεδρος των ελαιουργών ότι θα είναι αυξημένη φέτος η παραγωγή του κρητικού ελαιολάδου σε σχέση με πέρυσι, ενώ ο ίδιος είναι αισιόδοξος και για την έκβαση του πολέμου κατά του δάκου, με τις ζημιές βέβαια μέχρι τώρα να είναι σοβαρές, αλλά επικεντρωμένες σε συγκεκριμένες περιοχές της Κρήτης, κυρίως στα ορεινά και περισσότερο στη Σητεία. Να σημειωθεί, επίσης, ότι η εκτίμηση αυτή αφορά στην κορωνέικη (λαδολιά), αφού στις επιτραπέζιες οι καταστροφές είναι σχεδόν παντού μεγάλες.
Ήδη για τα πρώιμα λάδια της υπόλοιπης Ελλάδας, που εντάσσονται στην κατηγορία του αγουρέλαιου, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι είναι κάτι παραπάνω από εφικτή η τιμή παραγωγού των 5 ευρώ το κιλό, αλλά σε επίπεδο Κρήτης ο Βαγγέλης Πρωτογεράκης τονίζει ότι δεν υπάρχει εξειδικευμένη αγορά για το αγουρέλαιο, και προσωπικά πιστεύει πως είναι καλύτερα να περιμένουν οι ελαιοπαραγωγοί την κατάλληλη εποχή, ώστε πέρα από την ποιότητα να μην έχουν απώλειες ούτε στην ελαιοπεριεκτικότητα της σοδειάς τους.
«Οι παραγωγοί πληρώνονται καλύτερα το αγουρέλαιο μόνο όταν το δώσουν ως βιολογικό με ειδική επεξεργασία, ακόμα και ειδικό τρόπο συγκομιδής. Αλλά εγώ που ασχολούμαι με το συμβατικό ελαιόλαδο, δε γνωρίζω κάποιον στην Κρήτη που να έρθει και να πει στον παραγωγό μάζεψέ μου αγουρέλαιο τώρα τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο κι εγώ θα σου δώσω την τάδε τιμή… Επίσημα τέτοιος έμπορος δεν υπάρχει. Και καταρχήν αγουρέλαια βγάζουμε και τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, από ένα λιόφυτο που η ελιά μπορεί να είναι φορτωμένη με δύο και τρία τσουβάλια ελιές. Οι περισσότερες είναι πράσινες και άρα και στην περίπτωση αυτή αγουρέλαιο βγάζουμε. Αλλά το να μαζεύεις τον Σεπτέμβριο ελιές αν δεν έχεις μια τιμή σίγουρη, δεν είναι σωστή ενέργεια», λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των ελαιουργών του νομού Ηρακλείου.
Πότε ανοίγουν τα ελαιουργεία
Στο μεταξύ, όπως τονίζει κατηγορηματικά ο Βαγγέλης Πρωτογεράκης, με βάση το φετινό πρόγραμμα της δακοκτονίας, τα ελαιουργεία δε γίνεται και δεν πρέπει να ανοίξουν πριν από τα τέλη Οκτωβρίου.
«Τα πρώτα ελαιουργεία στις πρώιμες περιοχές μπορούν να ανοίξουν φέτος στα τέλη Οκτωβρίου», όπως χαρακτηριστικά μας λέει. «Οι πιο πρώιμες περιοχές είναι οι ορεινές περιοχές», εξηγεί ο ίδιος.
Πότε όμως έχει «πάρει» η ελιά το λάδι της; «Λένε οι ειδικοί ότι μέχρι τις 15 Νοεμβρίου η ελιά έχει πάρει ό,τι λάδι ήταν να πάρει. Αλλά για μένα, που έχω μηχάνημα και κάνω ανάλυση, αυτό εξαρτάται από την ποσότητα που έχει το δέντρο πάνω του. Ένα δέντρο που έχει δύο και τρία τσουβάλια ελιές δεν προλαβαίνει μέχρι τότε να ωριμάσει. Ένα δέντρο όμως που έχει μισό τσουβάλι, σχεδόν το έχει πάρει το λάδι του όλο ακόμα και στις 15 Νοεμβρίου να το μαζέψεις, με την προϋπόθεση ότι είναι σε ορεινή περιοχή και όχι στον κάμπο. Γιατί στον κάμπο η ελιά ποτίζεται και άμα ποτίζεται, ο καρπός μένει πράσινος για περισσότερο καιρό», σύμφωνα με όσα μας είπε ο πρόεδρος των ελαιουργών.
«Τιμές από τα 4 ευρώ»
Ο Βαγγέλης Πρωτογεράκης λέει ότι η τιμή παραγωγού του κρητικού ελαιολάδου μπορεί να ξεκινήσει από τα 4 ευρώ ή στη χειρότερη περίπτωση τα 3,90 ευρώ το κιλό.
«Οι Ισπανοί φέτος έχουν πάθει ζημιές. Και το τελευταίο διάστημα είχαν και τις βροχές που τους έκαναν ακόμα μεγαλύτερες. Οπότε το δικό μας ελαιόλαδο αναμένεται να έχει μεγάλη ζήτηση», σύμφωνα με τον ίδιο. «Τα φρέσκα λάδια τα δικά μας πιστεύω ότι θα πληρωθούν από 4 ευρώ και πάνω. Μπορεί να πάμε στα 3,70 με 3,80, αλλά και πάνω από τα 4 ευρώ το κιλό, λόγω της ζημιάς των Ισπανών. Σίγουρα πάντως οι προοπτικές είναι καλές», λέει ο κ. Πρωτογεράκης.
Ποιοτικό ελαιόλαδο
Μιλώντας στη «ΝΚ» για τα σενάρια αυτά, ο αντιπρόεδρος της ΕΑΣΗ Μύρων Χιλετζάκης λέει κατηγορηματικά: «Φέτος περιμένουμε ότι θα είναι η “χρυσή” χρονιά για την ελαιοκομία της χώρας μας, γιατί μόνο η Ελλάδα θα έχει ποιοτικά λάδια εξαιρετικής ποιότητας. Αν όλα πάνε καλά, αν ο δάκος δεν κάνει μεγάλη ζημιά στο κομμάτι της ποιότητας και αν υπάρξουν εργατικά χέρια, τότε πράγματι θα είναι η “χρυσή” χρονιά του ελαιολάδου».
Ωστόσο, στο σημείο αυτό φέρνει ως παράδειγμα την κτηνοτροφία και λέει ότι μπορεί φέτος οι τιμές των κτηνοτροφικών προϊόντων για τους κτηνοτρόφους να είναι αυξημένες, αλλά την ίδια ώρα έχουν αυξηθεί δραματικά και οι τιμές των ζωοτροφών.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο λάδι. «Ακόμα και τα 5 ευρώ μπορεί να φτάσει φέτος η τιμή παραγωγού στο ελαιόλαδο. Πού έχει φτάσει όμως το κόστος παραγωγής;».
Στα ύψη τα έξοδα
Η τιμή ανεβαίνει, αλλά ανεβαίνει και το κόστος παραγωγής
Ο Μύρων Χιλετζάκης μιλάει για διπλασιασμό και τριπλασιασμό του κόστους στο ρεύμα, το πετρέλαιο, τα γεωργικά εφόδια και το εργατικό κόστος. «Άρα, αν η τιμή παραγωγού του ελαιολάδου πέρυσι ήταν στα 3,20 ευρώ το κιλό, φέτος πρέπει να διπλασιαστεί. Τα 5 ευρώ το κιλό δεν είναι ένα άπιαστο όνειρο, γιατί έχουν διπλασιαστεί τα έξοδα. Επομένως, αν η τιμή παραγωγού φέτος πέσει κάτω από 3,80 ευρώ το κιλό, δε θα συμφέρει να μαζέψουμε τις ελιές μας. Και μπορεί κάποιος να ακούει “5 ευρώ το κιλό το λάδι”, αλλά πριν του φανούν πολλά ας κάτσει να σκεφτεί τι κόστος παραγωγής είχαμε το 2021, τι κόστος παραγωγής είχαμε το 2020 και τι κόστος παραγωγής έχουμε φέτος για να μπορέσουμε να μαζέψουμε τις ελιές μας και να παράγουμε το λάδι μας».
Καταλήγοντας, ο συνεταιριστής δηλώνει κατηγορηματικά ότι φέτος νεοσύστατος συνεταιριστικός φορέας ελαιολάδου θα μπει για πρώτη φορά στην αγορά του ελαιολάδου και θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο υπέρ των συμφερόντων των ελαιοπαραγωγών και του ίδιου του προϊόντος.