Οι επιστήμονες στρέφουν το ενδιαφέρον τους σε νέους τρόπους αντιμετώπισης της φλεγμονής, που αναμένεται να φέρουν επανάσταση στη θεραπεία των χρόνιων φλεγμονωδών νοσημάτων.
Μια νέα προσέγγιση θα μπορούσε να θεραπεύσει δεκάδες ασθένειες[1]
Τα αυτοάνοσα νοσήματα, ο καρκίνος, η γήρανση και η σοβαρή νόσος COVID-19, έχουν συνδεθεί με βλάβες από φλεγμονή.
Οι επιστήμονες στρέφουν το ενδιαφέρον τους σε νέους τρόπους αντιμετώπισης της φλεγμονής, που αναμένεται να φέρουν επανάσταση στη θεραπεία των χρόνιων φλεγμονωδών νοσημάτων.
Με τον παραπάνω τίτλο το National Geographic σε άρθρο του για τη φλεγμονή, αναδεικνύει μια καινοτόμο προσέγγιση που αναμένεται να φέρει επανάσταση στον τρόπο που εξετάζουμε και αντιμετωπίζουμε τη φλεγμονή.
Πολλοί ασθενείς ξεκινούν να νιώθουν κάποια συμπτώματα που δεν είναι χαρακτηριστικά κάποιας νόσου. Χαμηλά επίπεδα ενέργειας, εξάντληση, διαταραχές στη λειτουργία του γαστρεντερικού, μειωμένη πνευματική διαύγεια, μυϊκοί πόνοι σε διάφορα σημεία του σώματος, μπορούν να εκδηλωθούν και να παραμένουν για αρκετά χρόνια, χωρίς να μπορούν να συνδεθούν με τη διάγνωση κάποιας συγκεκριμένης νόσου.
Στην πορεία, μια έντονη αλλαγή στη ζωή, ένα μεγάλο στρες, μια αλλαγή στην εργασία ή μια ιογενής λοίμωξη, λειτουργούν ως μηχανισμός πυροδότησης της φλεγμονής.
Η πυροδότηση της φλεγμονής, οδηγεί τελικά στην εκδήλωση ασθενειών όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, σε διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδή, διαβήτη, καρκίνο, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, ψωρίαση ή σκλήρυνση κατά πλάκας.
Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, οι ασθενείς νιώθουν ότι η θεραπεία μπορεί να είναι χειρότερη από τη νόσο. Η λήψη κορτιζόνης σε μεγάλες δόσεις και η καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, επηρεάζουν τη διάθεση, αυξάνουν το σωματικό βάρος και αφήνουν το σώμα εκτεθειμένο σε λοιμώξεις από μικρόβια και ιούς.
«Η απλή διακοπή της φλεγμονής δεν αρκεί για να επιστρέψουν οι ιστοί στη φυσιολογική τους κατάσταση», αναφέρει στο National Geographic ο Ruslan Medzhitov, καθηγητής ανοσοβιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Yale. Αυτή η προσέγγιση αγνοεί την άλλη όψη του νομίσματος της φλεγμονής: την επίλυση της και την αποκατάσταση της βλάβης.
Η Επίλυση της Φλεγμονής
Η επίλυση της φλεγμονής είναι μια ενεργή, εξαιρετικά συντονισμένη διαδικασία για την αναδόμηση των ιστών και την απομάκρυνση των νεκρών βακτηριδίων και κυττάρων. Όταν διαταραχθεί αυτή η διαδικασία, εκδηλώνονται φλεγμονώδεις ασθένειες.
Η εμπλοκή της φλεγμονής στα περισσότερα χρόνια νοσήματα, ακόμη και στην ίδια τη γήρανση και τις παθολογικές καταστάσεις που τη συνοδεύουν, περιγράφηκε εκτενώς στις αρχές τις δεκαετίας του 2000.
Μέχρι σχετικά πρόσφατα, πιστεύαμε ότι η φλεγμονή απλά σταματούσε. Οι ανοσολόγοι πίστευαν ότι τα μόρια που την πυροδοτούν και τα νεκρά κύτταρα που προκύπτουν, τελικά αποσυντίθενται με κάποιο τρόπο και σταδιακά απορροφώνται.
Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι εντελώς διαφορετική. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας της φλεγμονής είναι μια λεπτομερώς ελεγχόμενη διαδικασία, που καταλήγει στην επούλωση των ιστών που έχουν υποστεί βλάβη.
Η φλεγμονή είναι ο μηχανισμός που ενεργοποιεί ο οργανισμός, ώστε να διορθώσει μια βλάβη. Η συσσώρευση αίματος στην περιοχή, το οίδημα (πρήξιμο), η ερυθρότητα και ο πόνος είναι μέρος αυτής της διαδικασίας.
Ο πόνος για παράδειγμα και η αυξημένη ευαισθησία σε ένα σημείο του σώματος που έχει υποστεί βλάβη, στοχεύουν στην προστασία της περιοχής, μέχρι ο οργανισμός να αποκαταστήσει πλήρως τη λειτουργικότητά της.
Όταν η Φλεγμονή Γίνεται Χρόνια
Τι συμβαίνει όμως όταν η φλεγμονή χρονίζει;
Όταν η φλεγμονή γίνεται χρόνια, το χημικό οπλοστάσιο που χρησιμοποιείται από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, συχνά βλάπτει τους υγιείς ιστούς. Το τίμημα είναι φθαρμένες αρθρώσεις, κατεστραμμένοι νευρώνες, επιβαρυμένοι νεφροί και πολλά άλλα.
Η εμμένουσα χρόνια φλεγμονή έχει συσχετιστεί με αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο λύκος, που χαρακτηρίζονται από πόνο, περιορισμό της κίνησης και βλάβες σε όργανα (καρδιά, νεφροί, πνεύμονες).
Σε ακραίες περιπτώσεις, όπως οι καταιγίδες κυτοκινών που σχετίζονται με βαριές λοιμώξεις από μικρόβια ή με σοβαρή νόσο COVID-19, η φλεγμονή μπορεί να καταστρέψει πολλά όργανα ταυτόχρονα, οδηγώντας σε πολυ-οργανική ανεπάρκεια και θάνατο.
Η χρήση φαρμακευτικών θεραπειών όπως η κορτιζόνη, τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα και οι βιολογικοί παράγοντες, σταματάνε τη φλεγμονή και μειώνουν τον πόνο. Ωστόσο, δεν επιτρέπουν στον οργανισμό να ολοκληρώσει τη διαδικασία και να αποκαταστήσει τη βλάβη.
Η συνέχεια του άρθρου εδώ: Ειδικές Εξετάσεις Καθοδηγούν την Επίλυση της Φλεγμονής & την Επούλωση των Ιστών