Σε ένα παιχνίδι υψηλού ρίσκου επιδίδεται ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τις προκλήσεις να μην έχουν τέλος. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ και οι ανακοινώσεις για το θέμα των F 35 έχουν προκαλέσει σφοδρή ενόχληση στην Άγκυρα, που ρίχνει λάδι στη φωτιά.
Πρωτοφανείς κλιμάκωση με παραβιάσεις μια ανάσα από την Αλεξανδρούπολη
Μετά το μπαράζ εμπρηστικών δηλώσεων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και αξιωματούχων της γειτονικής χώρας υπήρξε πρωτοφανής κλιμάκωση. Τουρκικά μαχητικά εισήλθαν παράνομα στον εθνικό εναέριο χώρο και προσέγγισαν την Αλεξανδρούπολη σε απόσταση μόλις 2,5 ναυτικών μιλίων. Το γεγονός αυτό προκάλεσε εντονότατο διάβημα διαμαρτυρίας του υπουργείου Εξωτερικών, ενώ δόθηκαν σαφείς οδηγίες για την ενημέρωση των εταίρων και των συμμάχων της χώρας.
Είναι εμφανές πως ο Τούρκος πρόεδρος είναι αποφασισμένος να συνεχίσει στον ολισθηρό δρόμο των προκλήσεων, ενώ παράλληλα επιδίδεται σε ένα ανατολικό παζάρι για να εξασφαλίσει ανταλλάγματα από την Δύση. Στο πλαίσιο αυτό παίζει τα ρέστα του στο θέμα της ένταξης της Σουηδίας και της Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ, και η εκτίμηση είναι πως θα πει «ναι» μόνο εφόσον εξασφαλίσει ανταλλάγματα. Βέβαια πρόκειται για μια αμφιλεγόμενη τακτική καθώς έχει ήδη δοκιμάσει την υπομονή των δυτικών συμμάχων με την επαμφοτερίζουσα στάση του στις κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Ουσιαστικά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιδιώκει να εκμεταλλευτεί το ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό για να τονώσει το «προφίλ» του ενόψει των προεδρικών εκλογών στη χώρα του το 2023. Στο πλαίσιο αυτό ανοίγει όλη την ατζέντα των θεμάτων παρά το ό,τι γνωρίζει πως δεν είναι δυνατόν να πετύχει όλα τα αιτήματα του.
Απώτερος στόχος της Άγκυρας είναι να προσεγγίσει την Ουάσινγκτον και να ξεπεραστεί ο σκόπελος των ρωσικών S 400 ώστε να μπορέσει να αποκτήσει πρόσβαση σε νέα μαχητικά. Ο τούρκος πρόεδρος δεν θέλει να φανεί πως «χάνει πόντους» έναντι της Ελλάδας και είναι έκδηλος ο εκνευρισμός μετά τις ανακοινώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη για τα F-35.
Σε μια κίνηση ρεαλισμού δεν πρέπει να αποκλειστεί η Άγκυρα να δεχθεί ως συμβιβαστική λύση τα F 16, με την Αθήνα να εκτιμά πάντως πως τα τουρκικά όνειρα δεν θα τα συμμεριστεί το αμερικανικό Κογκρέσο. Άλλωστε ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού είναι πως ο γερουσιαστής Μπόμπ Μενέντεζ σημείωσε -σύμφωνα με την Washington Post- πως η τακτική του παζαριού στην οποία έχει μπει ο Ερντογάν προκαλεί ευρύτερες ανησυχίες για την αξιοπιστία της Τουρκίας.
Πάντως η Άγκυρα συνεχίζει να διεκδικεί τον ρόλο του… αδικημένου , προσπαθώντας να κρύψει τις ευθύνες της για τα «ταραγμένα» νερά στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας. Μάλιστα τις τελευταίες ημέρες είναι σε εξέλιξη όχι ένα γαϊτανάκι προκλητικών δηλώσεων αλλά και μια προσπάθεια παραχάραξης της ιστορίας.
Η στρατηγική της Αθήνας
Να αναδείξει την αναθεωρητική συμπεριφορά της Άγκυρας -σε μια εποχή που λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία ανάλογη στάση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή- επιδιώκει η Αθήνα. Αναφορικά με την παράνομη είσοδο στη χώρα των τουρκικών μαχητικών από το υπουργείο Εξωτερικών τονίζεται πως πρόκειται για σαφέστατη κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας. Ουσιαστικά είναι μια κίνηση που εντάσσεται στην προσπάθεια της Άγκυρας να προβάλει τον νεο-οθωμανικό αναθεωρητισμό της, καταπατώντας όλους τους θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.
Αυτό που θα τονιστεί και στους εταίρους είναι πως η ενέργεια αυτή υπονομεύει την συνοχή και τις άμεσες προτεραιότητες του ΝΑΤΟ, αποτελώντας και σαφή απειλή για την Ευρώπη.
